بررسی عوامل موثر بر میزان بهره وری نیروی انسانی در پروژه های ساختمانی

این پژوهش به بررسی عوامل موثر بر میزان بهره وری نیروی انسانی در پروژه های ساختمانی و ارائه­ی راهکارهایی جهت افزایش آن می پردازد.

بررسی عوامل موثر بر میزان بهره وری نیروی انسانی در پروژه های ساختمانی و ارائه ی راهکارهایی جهت افزایش آن

مقدمه

نقش منابع انساني در رسيدن شركت هاي فعال در صنعت ساخت و ساز و پروژه های عمرانی، يك نقش محوري و تأثيرگذار است. چراکه بدون در نظر گرفتن نيازها و شرايط مختلف منابع انسانی، شركتهای عمرانی نمي توانند به اهداف كاري شان دست يابند.
روشها و سیاستهای مدیریت منابع انسانی بر تجارب کاری کارمندان و روابط کاری تاثیر گذار می باشد، بنابراین اهمیت مدیریت منابع انسانی در تمامی سازمانها غیر قابل انکار است که البته سازمانهای پروژه محور در این زمینه استثنا نیستند. با این حال بسیاری از محققین این رشته بر این اعتقادند که ویژگی¬های خاص سازمانهای پروژه محور، چالشهای خاصی را درمورد مدیریت منابع انسانی ایجاد می کند. فرض اساسی بر این است که شرکتهای پروژه محور دارای نیازمندیهای خاصی در زمینه مدیریت منابع انسانی می باشد که البته تحقیقات انجام گرفته در این زمینه محدود بوده است. مدیریت منابع انسانی، انسان را به عنوان یک عامل حیاتی و ممتاز برای بقا، رشد، رقابت و برتری سازمانی مد نظر قرار می دهد. رابطه ی بین مدیریت و منابع انسانی و عملکرد این دو در موفقیت و پیشرفت پروژه ها تاثیر بسزایی دارد تا آنجا که می تواند در مصرف منابع مالی و هزینه ها و زمان نیز تاثیر گذار باشد. اما متاسفانه مدیران و کار گران ما به این استراتژی برای بهره وری بهتر توجه نمی کنند. بزرگترین عامل این مساله نداشتن مدیریت گسترده و برقرار نشدن ارتباط خوب بین مدیران و کارمندان می باشد. امروزه پژوهشگران سعی دارند تا این استراتژی را با آموزش های صحیح و اطلاع رسانی گسترده در اختیار مدیران قرار دهندو آنها را آگاه سازنند. ارتباط قوی بین مدیر و کارمند و نظارت برعملکرد آنها و جستجوی مدیران برای پیشرفت و یا پیدا کردن دلایل عدم پیشرفت پروژه راهکار بسیار مناسبی می باشد (تورنر ،2006).
با توجه به مطالب مذکور در این پژوهش تلاش شده است تا به بررسی و ارزیابی عوامل موثر بر میزان بهره وری نیروی انسانی در پروژه های ساختمانی و ارائه ی راهکارهایی جهت افزایش آن پرداخته شود.

بیان مسئله

یكی از ابزارهای مهم برای ایجاد تحول و بقای سازمان و رسیدن به هدفها و رسالتهای مورد نظر در دنیای رقابتی امروز، عنصر انسان است. در واقع آنچه مقوله تحول را حیات می بخشد و بقای سازمان را نیز تضمین می كند، منابع انسانی است، چراکه نقش انسان در سازمان و نوع نگاه به او، سهم بسزایی در موفقیت یا شکست سازمان خواهد داشت. با آغاز هزاره سوم، هر روز نقش منابع انسانی در پروژه ها و سازمان ها پررنگ تر شده و اکنون از آن به عنوان تنها عامل کسب موفقیت و مزیت رقابتی پایدار در سازمان یاد می شود؛ این امر به خصوص در اقتصاد دانش امروز بیش از پیش به حقیقت پیوسته است. با این وجود مدیریت منابع انسانی در سازمانها با چالشهای متعددی مواجه است که از آن جمله می توان به جهانی شدن، کمبود نیروی کار ماهر و متعهد، هرم تصمیم گیری، عدم شناخت نیاز کارکنان، بی برنامگی، عدم شایسته سالاری، تبعیض، بهره وری ناکافی منابع انسانی، بی انگیزگی، عدم مشارکت کارکنان، ترک همکاری کارکنان با سابقه سازمان و … اشاره نمود. در این میان، این وظیفه مدیران منابع انسانی است که از طریق توانمندسازی کارکنان خود این چالشها را رفع کرده و یا از بروز اکثر آنها پیشگیری نمایند (Kudyba, 2013).
در تعریف باید گفت که مدیریت منابع انسانی در پروژه ها معطوف به سیاست ها، اقدامات و سیستم هایی است که رفتار، طرز فکر و عملکرد کارکنان را در یک پروژه تحت تأثیر قرار می دهند (Noe et al., 2000). مدیریت منابع انسانی عبارتست از رویکردی استراتژیک به جذب، توسعه، مدیریت، ایجاد انگیزش و دستیابی به تعهد منابع کلیدی سازمان؛ یعنی افرادی که در آن یا برای آن کار می کنند (Onut et al., 2016).
در دنياي پر رقابت كنوني، بهره وري به عنوان يك فلسفه و ديدگاه مبتني بر استراتژي بهبود، مهمترين هدف هر سازماني را تشكيل مي دهد و مي تواند همچون زنجيره اي فعاليت هاي كليه بخش هاي جامعه را در بر بگيرد (Taheri , 1999 ).
به طوري كه رسالت مديريت و هدف اصلي مديران هر سازمان استفاده موثر و بهينه از منابع و امكانات گوناگون چون نيروي كار، سرمايه، مواد، انرژي و اطلاعات مي باشد (Vaziri et al., 2010). اين امر سبب شده است كه در كليه كشورها بهره وري و استفاده صحيح و هرچه بهتر و مناسبتر از مجموع عوامل توليد (اعم از كالا و خدمات) به اولويتي ملي تبديل شود و همه جوامع به اين باور برسند كه تداوم حيات هر جامعه بدون توجه به موضوع بهره وري ممكن نيست (Dağdeviren et al., 2014). پروژه های عمرانی موجود در كشور ما نيز از اين قاعده مستثني نيستند و توجه به مقوله بهره وري و مدیریت منابع انسانی در پروژه های عمرانی نقشي بسزا در توسعه آنها دارد. در اين راستا، رشد و بهره وري نيروي كار در برنامه چهارم توسعه در حدود 5/3 درصد تعيين شده است، كه براي تحقق بخشيدن به آن، لازم است تا راهكارهاي لازم شناسايي شود و به نحوی اصولی این راهکارها اولویت بندی گردد.
امروزه ميزان تغييرات در صنعت ساخت و ساز و انبوه سازي شهري در حال افزايش است كه باعث نياز به توجه بيشتر به برنامه ريزي هدفمند و به خصوص برنامه ريزي هدفمند براي مديريت منابع انساني مي شود. منابع انساني شاغل در صنعت ساخت و ساز و انبوه سازي شهري، داراي مشكلات و كمبودهاي مختلفي هستند و براي رفع مشكلات و كمبودهاي آنها، نياز به برنامه ريزي هدفمند براي مديريت مسائل مربوط به منابع انساني است. بهينه كردن شرايط كار كردن و امكانات براي منابع انسانی، منجر به بالا رفتن بازدهي منابع انساني و در نتيجه بهتر انجام گرفتن فعاليت ها مي شود. در اين پژوهش، در مورد موضوعات اصلي مربوط به منابع انساني و راهكارهاي بهتر انجام شدن مديريت منابع انساني، ارائه مطلب خواهد شد (Carter, 2001).
وجود منابع انساني براي صنعت ساخت و ساز و انبوه سازي شهري، مسئله ای ضروري است. از طريق اجراي فلسفه برنامه ريزي هدفمند براي مديريت منابع انساني، مي توان به يك سازگاري قابل قبول ميان خواسته هاي كارفرمايان، پیمانکاران و كاركنان رسيد. امروزه بايد سعي شود كه براي كاركنان، يك محيط دوست داشتني براي كار كردن ايجاد كرد و زمينه هاي مساعد براي به وجود آوردن كاركنان پربازده و كارا، ايجاد كرد. پيدا كردن روش تهييج و ايجاد انگيزه و علاقه براي كار كردن كاركنان، فلسفه اصلي مديريت منابع انساني است. هرچه قدر كه شركت هاي عمراني براي منابع انساني خويش از روشهاي گوناگون كه در جهت رشد و اعتلا و بالا بردن سطح رفاه و امنيت شغلي آنها باشد استفاده كنند، با اين كار نه تنها به رشد و پيشرفت كاركنان و آينده شغلي آنها پرداخته اند، بلكه با اين كار ميزان انگيزه و تعهد آنها نسبت به محل كارشان را بالا برده و موجب افزايش بازدهي آنها مي شوند و در نهايت هم در بازار رقابت با ديگر شركت ها در استخدام نيروي كار، جلو افتاده اند و هم به اهداف ايده آل خود راحت تر دست پيدا خواهند كرد.
اينكه چگونه نيروي انساني بهره ور مي شود و يا بهره وري وي افزايش مي يابد و مدیریت منابع انسانی در پروژه های مختلف از قبیل پروژه های عمرانی چگونه امکانپذیر است؟ سوالي است كه پاسخ آن در پروژه های مختلف به تناسب اهداف پروژه و نيازهاي كاركنان گوناگون است. اگرچه ممكن است اين نيازها و عوامل، شبيه به هم باشند، اما مطمئنا شدت و اولويت تاثير آنها بر بهره وري و مدیریت منابع انسانی يكسان نيست و لذا در نظر گرفتن معیارهایی جهت اولویت بندی مهمترین عوامل شناسایی شده در مدیریت منابع انسانی پروژه های عمرانی امری ضروری است.
با توجه به مجموع مطالب مذکور، در پژوهش حاضر ابتدا به بررسی مهمترین عوامل پیش روی سازمانها و پروژه های عمرانی جهت توسعه و مدیریت منابع انسانی پرداخته می شود. سپس فرآیند، اهداف و وظایف مدیریت منابع انسانی مورد بررسی قرار گرفته و برای رفع چالشهای مربوط به مدیریت منابع انسانی جهت افزایش بهره وری پروژه های عمرانی، بحث توانمندسازی کارکنان مطرح خواهد شد و در این زمینه مهمترین عوامل موثر بر افزایش بهره وری نیروی کار شامل الگوهای توانمندسازی منابع انسانی، فرآیند راهبردی، اقدامات عملی و استراتژی هایی برای توانمند کردن منابع انسانی شناسایی خواهد شد. در نهایت نیز با استفاده از روشهای تصمیم گیری چند معیاره شامل روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به اولویت بندی و ارزیابی میزان اهمیت پارامترهای شناسایی شده در مراحل قبلی جهت توسعه و مدیریت منابع انسانی در پروژه های عمرانی پرداخته خواهد شد.

فهرست مطالب

1.فصل اول: کلیات پژوهش 1
1-1- مقدمه 2
1-2- بیان مسئله 2
1-3- اهمیت انجام تحقیق 5
1-4- ضرورت انجام تحقیق 6
1-5- سوالات و فرضیات تحقیق 7
1-5-1- سوال های تحقیق 7
1-5-2- فرضیه های تحقیق 7
1-6- اهداف تحقیق 8
1-6-1- اهداف علمي 8
1-6-2- اهداف كاربردي 8
1-7- جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق 9
1-8- متغيرها و قلمرو تحقیق 10
1-8-1- قلمرو زمانی تحقیق 10
1-8-2- قلمرو مکانی تحقیق 10
1-9- تعاریف اصطلاحات و واژه های مهم تحقیق 10
1-10- ساختار پایان نامه 11
2.فصل دوم: مبانی نظری و مروری بر پیشینه پژوهش 13
2-1- مقدمه 14
2-2- فرایند مدیریت منابع انسانی 14
2-2-1- تعریف مدیریت منابع انسانی 15
2-2-2- اهداف مدیریت منابع انسانی 15
2-2-3- وظایف مدیریت منابع انسانی 16
2-3- بهره وری منابع انسانی و عوامل موثر بر آن 16
2-3-1- تعریف بهره وری 17
2-3-2- منافع سنجش بهره وري 18
2-3-3- چرخه بهره وری 18
2-3-4- عوامل مؤثر بر بهره وری نیروی انسانی 19
2-3-5- نقش آموزش بر بهره وري نيروي انساني 20
2-3-6- تأثير حقوق و دستمزد بر بهر ه وري 24
2-3-7- مهمترين عوامل مؤثر در كاهش بهره وري 25
2-3-8- شرايط لازم براي بهبود بهره وري نيروي انساني 26
2-3-9-موانع ارتقاي بهره وري در منابع انساني 27
2-4- فعالیت های برنامه ریزي منابع انسانی در ساخت و ساز 28
2-4-2-ارتقا کیفیت منابع انسانی در صنعت ساخت و ساز 30
2-4-3-عوامل محدودیت زا در مدیریت منابع انسانی صنعت ساختمانی 31
2-5- عمده ترین موانع موجود در برنامه‌ريزي منابع انساني 31
2-6- توانمندسازی در مدیریت منابع انسانی 32
2-6-1- برنامه توانمندسازی منابع انسانی 34
2-6-2- مراحل کلیدی توانمندسازی منابع انسانی در پروژه های ساختمانی 35
2-63-وظایف مدیریت منابع انسانی و نحوه تقسیم زیرسیستم ها 35
2-7- ارزيابي عملكردمنابع انسانی 39
2-8- پیشینه تحقیق 41
3.فصل سوم: روش اجرایی تحقیق 51
3-1- مقدمه 52
3-2- روش تحقیق 52
3-2-1- نوع روش تحقیق 52
3-2-2- روش گردآوري اطلاعات 53
3-2-3- ابزار گردآوري اطلاعات 54
3-2-4- روش تجزيه و تحليل اطلاعات 54
3-2-5- فلوچارت تحقیق 55
3-2-6- قلمرو زمانی پژوهش 56
3-2-7- قلمرو مکانی 56
3-3- پرسشنامه 56
3-3-1- اطلاعات شخصی افراد 56
3-3-2- بخش های مختلف پرسشنامه پژوهش 56
3-4- جامعه و نمونه آماری 57
3-4-1-جامعه آماری تحقیق 58
3-4-2-تعیین حجم نمونه 59
3-5- پایایی و روایی تحقیق 61
3-5-1- بررسی پایایی پژوهش (اعتماد) 61
3-5-2-بررسی روایی (اعتبار) پژوهش 62
3-6- گرداوری عوامل موثر بر بهره وری منابع انسانی در پروژه های ساختمانی 63
3-7- روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) 65
3-7-1- ساختن درخت سلسله مراتب تصمیم گیری 66
4.فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و نتایج 71
4-1-مقدمه 72
4-2- آمار توصیفی 72
4-2-1- توصیف آماری ویژگی های جامعه آماری پژوهش 73
4-2-2- بررسی روایی و پایایی پرسشنامه مورد استفاده در تحقیق 77
4-3- تجزیه و تحلیل استنباطی 79
4-3-1- آزمون کلموگروف اسمیرنوف 80
4-3-2-تجزیه و تحلیل سوالات تحقیق با آزمون T 81
4-3-3- آزمون رگرسیون برای مؤلفه تأثیرگذار ارتقای رضایتمندی 82
4-4- تحلیل فرضیه تحقیق 83
4-4-1- استفاده از ضریب همبستگی پیرسون 83
4-5- غربالگری عوامل و مؤلفه های موثر تحقیق 85
4-6- تجزیه و تحلیل داده ها به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) 93
4-7- مقایسه معیارهای هر عامل اصلی نسبت به هم 96
4-7-1- مقایسه زیرعوامل عامل اصلی A (عوامل اقتصادی) نسبت به هم 96
4-7-2- مقایسه زیرعوامل عامل اصلی B (عوامل انسانی) نسبت به هم 98
4-7-3- مقایسه زیرعوامل عامل اصلی C (عوامل مدیریتی) نسبت به هم 100
4-7-4- مقایسه زیرعوامل عامل اصلی D (عوامل اجتماعی) نسبت به هم 101
4-7-5- مقایسه زیرعوامل عامل اصلی E (عوامل پروژه ای) نسبت به هم 103
4-7-6- بحث و بررسی داده ها 104
4-8- ارائه راهکار 106
فصل پنجم: نتایج و پیشنهادات 108
5-1- مقدمه 109
5-2- جمع بندی 109
5-3- نتایج 110
5-4- محدودیت های تحقیق 116
5-5- پیشنهادات 116
فهرست منابع 118

فهرست منابع و مراجع

(الف) منابع فارسی
 بلوريان،ا .ع .(١٣٨٥)، مديريت پروژه ها و شرکت هاي ساختماني .تهران :موسسه خدمات فرهنگي رسا.
 حسيني،ع .و فرهنگ، ح،(١٣٨٩)، کاربرد الگوريتم شبکه هاي عصبي جهت تخمين زمان و هزينه پروژه هاي عمراني به همراه ساخت مدل براي پروژه احداث سيلوهاي بتني ,ششمين کنفرانس بين المللي مديريت پروژه، ١٣٨٩.
 شاکري،ا. وقرباني، ع ,(١٣٨٤). مديريت پروژه و ساخت علل عمده ادعاهاي پيمانکاران پروژه هاي عمراني .دومين کنفرانس بين المللي مديريت پروژه .
 حسينيان، س .س . و نوري، س .، (١٣٨٧)، ارائه الگويي براي مديريت پروژه ارزش محور در طرح هاي عمراني، سومين کنفرانس ملي مهندسي ارزش .
 دلاور، ع .، (١٣٨٥). روش تحقيق در روان شناسي و علوم تربيتي. انتشارات ويرايش . چاپ نوزدهم . تهران .
 طالقاني، غ .، تنعمي، م .م .، فرهنگي، ع .ع . و زرين نگار، م .ج .، (١٣٩٠)، بررسي عوامل مأثر بر افزايش بهرهوري(مطالعه موردي بانک سامان ).
 جزانی، نسرین، 1384، مدیریت منابع انسانی، تهران، انتشارات نی.
 اصغرپور، م.، (1389)، تصمیم¬گیری چمد شاخصه، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
 الله وردی، مصطفی، سيد محمد احسان فرح آبادی، حانيه السادات سجادی، (1389)، اولويت بندی عوامل مؤثر بر بهره وری منابع انسانی از ديدگاه مديران ميانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان: 1388، فصلنامه مدیریت منابع انسانی، دوره 9، شماره 3 و 4.
 اماني، ج.، حسين كريمي خسرو، (1387)، بررسي عوامل مؤثر بر ماندگاري سازماني نيروي انساني، دو ماهنامه علمي- پژوهشي، دانشگاه شاهد، سال پانزدهم، دوره جديد، شماره 29، تير 1387.
 باذلی، آریا.، (1389)، برنامه ريزي هدفمند براي مديريت منابع انساني در صنعت ساخت و ساز و انبوه سازي شهري، نشریه مهندسي عمران، دوره 3، شماره 4، صص 41-50.
 ] باقری، سید رضوان؛ احسان سقط فروش و عذرا مرادپور، (۱۳۹۵)، مدیریت منابع انسانی در سازمان ها و شرکت های پروژه محور فعال در زمینه ساخت و سازهای عمرانی، سومین کنفرانس سراسری نوآوری های اخیر در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی، تهران، موسسه آموزش عالی نیکان
 بلباسی، محسن و مصطفی حاجی آقایی کشتلی، (۱۳۹۴)، تاثیر مدیریت منابع انسانی بر اجرای پروژه های عمرانی، اولین کنفرانس بین المللی مهندسی صنایع، مدیریت و حسابداری، بصورت الکترونیکی، موسسه پژوهشی البرز.
 پاتريك. ج.بيلو؛ (1376)، راهنماي اجرايي برنامه ريزي استراتژيك؛ ترجمه:منصور شريفي كلويي، نشر آردين، تهران.
 پيرس و رابينسون؛ (1380)، برنامه ريزي و مديريت استراتژيك؛ ترجمه سهراب خليلي شوريني، انتشارات يادواره كتاب، چاپ دوم.
 جيمز دبليو واكر؛ (1375)، برنامه ريزي استراتژيك منابع انساني؛ ترجمه:خدابخش داشگرزاده، انتشارات موسسه نشر فرهنگي زند، چاپ اول.
 حافظی، فاطمه و سیدفرزین فائزی، (۱۳۹۳)، تاثیر مدیریت استراتژیک منابع انسانی در موفقیت پروژه های عمرانی، کنفرانس بین المللی مدیریت در قرن 21، تهران، موسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا.
 حسینی، سید علی، (۱۳۹۳)، بررسی و اولویت بندی عوامل موثر بر بهره وری نیروی کار در پروژه های عمرانی: مطالعه موردی: شرکت های پیمانکار عمرانی شیراز، اولین همایش ملی عمران، معماری و توسعه پایدار، یزد، دانشگاه پیام نور یزد.
 حیدری ارجلو, مهرداد و جهانبخش رحیمی باغملک، ۱۳۹۷، بررسی عوامل موثر بر افزایش بهره وری نیروی انسانی در سازمان ها و اولویت بندی آن ها مطالعه موردی: شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران، دومین کنفرانس ملی پژوهشهای نوین حسابداری و مدیریت در هزاره سوم، کرج، دانشگاه جامع علمی کاربردی سازمان همیاری شهرداری ها
 خاکی، غ.ر.، 1387، روش تحقیق در مدیریت، انتشارات بازتاب، تهران.
 خوشبخت، ميرزاعلي، خائف الهي، احمدعلي، احمدي، سيدعلي اكبر، (1391)، شناسايي و اولويت بندي عوامل مديريت منابع انساني موثر بر ارتقاي کارآيي کارکنان (مورد مطالعه: ستاد پليس راهنمايي و رانندگي)، مطالعات پژوهشي راهور: تابستان 1391، دوره 1، شماره 1، صفحات 31 تا 55
 چاخرلوی، ف و طاحونی، و، (1390)، شناسایی و الویت بندی عوامل موثر بر بهره وری منابع انسانی با استفاده از روش TOPSIS، فروغ تدبیر سال هشتم زمستان 1390، شماره 18.
 دانایی فرد، حسن، الوانی، مهدي، آذر، عادل، (1387)، روش شناسی پژوهش کمی در مدیریت، رویکردي جامع، تهران: انتشارات صفٌار اشراقی.
 روانشادنیا، م.، بزرگمهر، م.ع.، (1394)، کتاب تصمیمگیری چند معیاره فازی، انتشارات سیمای دانش، چاپ اول، تهران.
 زارعي متين، حسن، (1381)، برنامه ريزي استراتژيك براي منابع استراتژيك، فصلنامه دانش مديريت، انتشارات دانشگاه تهران، شماره 17.
 ساعتچی، محمود، (1386)، روانشناسی بهره وري: ابعاد کاربردي روانشناسی کار و روانشناسی صنعتی و سازمانی ویراست دوم، چاپ ششم: تهران، مؤسسه نشر ویرایش.
 سکاران، ا.، 1386، روشهاي تحقیق در مدیریت، برگردان: صائبی، محمد و شیرازي، محمود، تهران: مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزي، چاپ پنجم
 سلحشور، جمشید و محسن میثاقی فاروجی، (۱۳۹۰)، مدیریت منابع انسانی در پروژه های عمرانی، اولین کنفرانس ملی عمران و توسعه، رشت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لشت نشا
 سعادت، ا.، (1375)، مديريت منابع انساني؛ انتشارات سمت، چاپ اول.
 سعادت، ا.، (1386)، مديريت منابع انساني، تهران: سازمان مطالعه و تدوين کتب درسي (سمت).
 سکاران، اوما، (1386)، روشهاي تحقیق در مدیریت، برگردان: صائبی، محمد و شیرازي، محمود، تهران: مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزي، چاپ پنجم
 شاهسوند، پروانه؛ عباس عابدی و رضوانه طالبیان، (۱۳۹۵)، توصیف نظام نگهداشت منابع انسانی به منظور افزایش بهره وری در پروژه های عمرانی مناطق پارس جنوبی، هفتمین کنفرانس بین المللی اقتصاد و مدیریت، سوئد- دالارنا، مرکز ارتباطات دانشگاهی ICOAC، دانشگاه دولتی دالارنا
 فرخی زاده، سعید؛ امین کمالوند و عطا کمالوند، (۱۳۹۳)، نقش مدیریت منابع و نیروی انسانی مورد نیاز در پروژه های عمرانی، اولین کنفرانس سراسری توسعه محوری مهندسی عمران، معماری، برق و مکانیک ایران، گرگان، شرکت مهندسی عمران بنای تدبیر با همکاری دانشگاه گلستا، دانشگاه گلستان
 قدسی¬پور، ح.، 1381، مباحثی در تصمیم¬گیری چندمعیاره، انتشارات دانشگاه امیرکبیر، چاپ سوم.
 قدسی پور، س.ح.، 1385، فرآيند تحليل سلسله مراتبی AHP، انتشارات دانشگاه صنعتی امير کبير، چاپ سوم.
 قربانی، محمود و سیدمهدی میرخورسندی، (۱۳۹۴)، ارائه مدلی برای توانمندسازی کارکنان درپروژه های ساخت و ساز، کنفرانس ملی مهندسی عمران و محیط زیست، قزوین، معاونت پژوهشی دانشکده مهندسی عمران و نقشه برداری دانشگاه آزاد اسلامی قزوین
 قلی پور، رحمت الله و حمیدیان، ماریا، (1388)، استخدام و بهره وري نیروي انسانی در ایران، مرکز تحقیقات استراتژیک (مجمع تشخیص مصلحت نظام)، معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی.
 کاظمی، مصطفی؛ حسینی رباط، سیده منصوره؛ هوشیار، وجیهه، (1390)، کتاب جامع بهره وري نیروي انسانی، مشهد، نشر مرندیز، چاپ اول.
 ملکی، اعظم، (۱۳۹۵)، عوامل موثر بر بهبود عملکرد کارکنان در پروژه های عمرانی مطالعه موردی: شهر مشهد، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و علوم اجتماعی، دبی، موسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا
 منوريان، عباس؛ (1369)، فرايند برنامه ريزي استراتژيك؛ فصلنامه مديريت دولتي، انتشارات مركز آموزش مديريت دولتي، شماره 10.
 منصورفرد، ک.، 1387، روشهاي پیشرفته آماري، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
 مؤمنی، م.، و قیومی، ع.، 1386، تحلیل داده هاي آماري با استفاده از SPSS، انتشارات کتاب نو، اصفهان.
 میرسپاسی، ن.، (1381)، مدیریت استراتژیک منابع انسانی و روابط کار، انتشارات میر، تهران.
 میرحسینی، سید روزبه؛ احد نظری؛ کامران رضایی و کیوان صالحی، (۱۳۹۵)، بررسی تاثیرات منشاء خطای انسانی بر عملکرد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (OHS-MH) در پروژه های عمرانی، پنجمین همایش و نمایشگاه سالانه HSE و سیستم های امنیتی، تهران، شرکت مهندسی ماه دانش عطران
 میرزاوند، فرود و پناهی، (۱۳۹۵)، تعیین عوامل بهره وری نیروی انسانی در پروژه های عمرانی و تحلیل نتایج با استفاده از روش فازی، سومین کنفرانس سراسری نوآوری های اخیر در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی، تهران، موسسه آموزش عالی نیکان
 هاشمیان، علیرضا؛ روح الله طاهرخانی و محمدعلی نکوئی، (۱۳۹۳)، مدیریت زمان در منابع انسانی پروژه های عمرانی با استفاده از متدولوژی شش سیگما و فناوری RFID، اولین همایش ملی مهندسی سازه ایران، تهران، انجمن علمی مهندسی سازه ایران
 ولی زاده, احسان و مهدی رفتاری، ۱۳۹۶، نقش مهارت و آموزش عوامل انسانی در پروژه های عمرانی، اولین کنفرانس ملی رویکردهای نو در مهندسی عمران،معماری و شهرسازی، خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد،
 یاراحمدی، مبین؛ امید رضایی فر و علی خیرالدین، (۱۳۹۳)، ارائه P.N.HR جهت مقایسه عدد بهره وری منابع انسانی در شرکت های پیمانکاری، دومین کنگره بین المللی سازه، معماری و توسعه شهری، تبریز، دبیرخانه دائمی کنگره بین المللی سازه، معماری و توسعه شهری.

(ب) منابع غیرفارسی
 Abtahi S, Kazemi B. (2001), “Productivity Tehran: Commercial Research and Studies Institute”.
 Armstrong M. (2004), A handbook of human resource management practice (7th ed.), Kogan Page, London
 Baron J.N., and Kreps D.M. (2009) Strategic human resources: frameworks for general managers, John Wiley & Sons, New
 Carter Mcnamard, (2001), Strategic planning (in nonprofit or for profit organizations), http://www. Strategic planning .com.
 Dai, J., Goodrum, P.M., Maloney, W.F., and Srinivasan, C., (2013), Latent Structures of the Factors Affecting Construction Labor Productivity, Journal of Construction Engineering and Management,Vol. 135, No. 5.
 Dağdeviren, M., Yavuz, S., Kılınç, N., Weapon, (2014), Weapon selection using the AHP and TOPSIS methods under fuzzy environment, Expert Systems with Applications, Accepted Manuscript, pp. 1-34.
 Gordon, J., (1986), “Human Resource Management,” Pitman, London.
 Gumus, A.T., (2015), Evaluation of hazardous waste transportation firms by using a two step fuzzy-AHP and TOPSIS methodology, Expert Systems with Applications, Article in Press, pp.1-8.
 Griffin R.W. (2006), Management: Annotated instructor›s manual, Boston: Houghton Mifflin Company.
 Gumus A.T. (2009), Evaluation of hazardous waste transportation firms by using a two step fuzzy-AHP and TOPSIS methodology, Expert Systems with Applications, 4074-4067.
 Henri.H, Rezayean,A, Kozehchian.H, Ehsani.M. (2007), “The relationship between motivation and productivity of man power in the Physical Education Organization of Iran”, No.27.pages:45-54
 Hokey, M., and Emam, A., (2013), Developing the profiles of Truck drivers for their Successful recruitment and Retention, International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, Vol. 33, No. 2, pp. 149-162.
 Holt, G.D., Love, P.E.D. and Li, H. (2000), The learning organisation: towards a paradigm for mutually beneficial strategic construction alliances, The International Journal of Project Management, scheduled for Vol. 18 No. 6.
 Kudyba, S., (2013), Knowledge management: The art of enhancing productivity and innovation with the human resource in your organization, Published in DM Review.
 Vaziri S, Mansouri H, Adiban A. Identification & Prioritize the Factors Affecting the Productivity of Human Resources With MADM Technique. Journal of Civility & Training. No 100.2010.
 Langan Shelly (2003) Finding the needle in the haystack: the challenge of recruit ring and retaining sharp employee, Public personnel Management, Vol. 29, No. 4, Winter, pp.149-162.
 Lundy, O., (2008), Strategic Human Resource Management, Routlage, London.
 Onut, S., and Soner, S., (2016), Transshipment site selection using Transshipment site selection using the AHP and TOPSIS approaches under fuzzy environment, Waste Management, Vol 28, pp. 1552-1559.
 Moses, M.R., Simelane, M., 2010, The Human Resource Planning Natinal Andregional Approach Benchmarking and Re-engineering, Public personnel Management, Vol. 33, No. 4, Winter, pp.14-22.
 Mulhern, B., (2007), Retaining good employees, American Nurseryman, September 15, pp.39-42.
 Nesan, L.J. (2007), A generic model for effective implementation of empowerment in construction contractor organisations, PhD thesis, Built Environment Research Unit, University of Wolverhampton, Wolverhampton.
 Nesan, L.J. and Holt, G.D. (2009), Empowerment in Construction: The Way Forward for Performance Improvement, Research Studies Press, Baldock.
 Noe, R. A., Hollenbeck, J. R. Gerhart, B., and Wright, P. M. 2000. Human Resource Management: Gaining a Competitive Advantage. 3rd ed. Boston: Mc Graw-Hill.
 Prichard, R.D. (1990); “Measuring and improving organizational productivity”, a practical guide; new york;. Praeger.
 Poyan S A, Masoumi M .(2009) “Establishment OF Productivity Cycle, 7th Conference of Quality & Productivity, Tehran.
 Ramlall, S., (2004), A Review of Employee Motivation Theories and their Implications For Employee Retention within Organizations, The Journal of American Academy of Business, Cambridge, September, pp. 52-64.
 Ralph D., Ellis Jr., and Seung-hyun, L., (2016), Measuring project productivity ontransportation projects, (ASCE), 4334-64, 33 (314).
 Thomas, H.R., & Daily, J., (2013), Crew performance measurement via activity sampling, Journal of Construction Engineering and Management, 102(3), PP. 302-334.
 Singer, M.G., (2010), Human Resource Management, PWS-KENT CO. PP. 100-200.
 Singer, Kevin J. (2002) challenges of employee retentions, Management Research New, 22, 10, ABI/INFORM Global.
 Silbe, T., (2010), Why employees, Stay The Magazine for Magazine Management, 00464333, 8/1/, Vol. 29, Issue 10.
 Schweizer, K., (2014) 24th Annual salary & Job Satisfaction Survey Food Engineering, Dec, Vol. 76 Issue 12, pp.32-36.
 Stonenhuis, h & Debruijn, E, (2006 ) “International shop floor level productivity differencess“, jurnal of manufactoring technology management, vol. 17, no. 1, , pp 42-55.
 Taheri sh. Productivity & analysis on organizations (Total Productivity Management), Tehran,1st Edition, 1999.
 Tenser, R.K. (2013), “Empowering high performing people to promote project quality”, Journal of Management in Engineering, American Society of Civil Engineers, Vol. 12 No. 4, pp. 321-8.
 Rao, Y. P., Professional Practice Motivation model for improving productivity in a manufacturing unit- a success story, International Journal of Productivity and Performance Management, 2006, Vol. 55 No. 5, pp. 430-436.
 Chen, Lianing-Hsusan., Using an HRM pattern to examine the productivity of manufacturing firms: an empirical study”, International journal of manpower, 2008, Vol. 24, No. 3, pp. 299-318.
 Smith, E.A., 2000, The productivity manual: methods and activities for involving employees. In Productivity improvement, Houston: Gulf Pablishing Company.
 Spithoven, A.H., The Productivity paradox and the business cycle, international journal of social economics, 2013, Vol. 30, No. 6, pp. 679-694.
 Nguyen Van Tam, Nguyen Lien Huong, Nguyen Bao Ngoc FACTORS AFFECTING LABOUR PRODUCTIVITY OF CONSTRUCTION WORKER ON CONSTRUCTION SITE A CASE OF HANOI
 Prachi R. Ghate1, Prof. Pravin R. Minde2016 IMPORTANCE OF MEASUREMENT OF LABOUR PRODUCTIVITY IN CONSTRUCTION
 Tavari , M., Sokhakeian , M., & Mirnejad , S. (2008). Identification & Prioritize the Factors Affecting the Productivity of Human Resources With MADM Technique. Journal of Industry Management, 11(1).
 Vaziri , S., Mansouri , H., & Adiban , A. ( 2010). Identification & Prioritize the Factors Affecting the Productivity of Human Resources With MADM Technique. journal of Civility & Training, No 100.
 El-Batreek, A., Ezeldin, A., & Elbarkouky, M. (2013). A Framework for Construction Labor Productivity Improvement in Egypt. American Society of Civil Engineers, 1007-1017.
 El-Gohary, K., & Aziz, R. (2014). Factor influencing constraction labor productivityin Egypt. 30(1-9).
 Ghoddousi, P., & Hosseini, M. (2012). A survey of the factors affecting the productivity of construction projects in Iran. Technological and Economic Development of Economy, 18(1), 99-116.