رابطه فرهنگ و میزان اشتباهات حسابداری کشف شده توسط حسابرسان

این تحقیق به بررسی ابعاد فرهنگ شرکتهای مختلف بر اشتباهات حسابداری کشف شده توسط حسابرسان در قالب چارچوب نظری هافستد می پردازد.

رابطه فرهنگ و میزان اشتباهات حسابداری کشف شده توسط حسابرسان

چكيده:

این تحقیق به بررسی ابعاد فرهنگ شرکتهای مختلف بر اشتباهات حسابداری کشف شده توسط حسابرسان در قالب چارچوب نظری هافستده می پردازد . براساس اشتباهات حسابداری کشف شده از 70 نمونه از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ، محقق به بررسی مستقیم ابعاد فرهنگی نظیر فاصله قدرت و فردگرایی بر میزان اشتباهات حسابداری پرداخته است نتایج تحقیق بیانگر این واقعیت است که فاصله قدرت و فردگرایی توضیح دهندگی بااهمیتی در مورد میزان اشتباهات حسابداری ندارد تمرکز قدرت در بین اجزای یک شرکت و ایجاد تعدیل گرهای داخلی نسبتا قوی و کارکنان صلاحیت دار مهمترین مشخصه شرکتهای مورد مطالعه بوده و همچنین با توجه به روحیات و روابط کاری در ایران شرکتهای مورد مطالعه برخلاف فردگرایی بیشتربر جمع گرایی تمرکز داشته اند . که این امر موجب اشتباهات کمتری در اقلام حسابداری شرکتهای مورد نمونه بوده است . همچنین بر اساس تعدیل فرضیات تحقیق و وارد کردن نوع مالکیت شرکتها که غالبا دولتی بوده اند بر میزان اشتباهات تاثیر داشته است و این امر بیانگر این موضوع است که نوع مالکیت شرکتها (ازحیث دولتی و خصوصی ) بر افزایش میزان اشتباهات با توجه به هدف ایجاد آنها تاثیر گذار است .
واژه های کلیدی: اشتباهات حسابداری کشف شده توسط حسابرسان ، تاثیرات فرهنگی ، فردگرایی ، فاصله قدرت

مقدمه:

هدف اصلي اين تحقيق آن است که ببينيم آيا فرهنگ براساس تعريف و ابعادآقاي هافستدمفروضات نظريه نمايندگي را توجيه مي كند يا خير؟به كمك اين تحقيق مشخص مي شود كه آيا عوامل فرهنگي مورد بررسي در اين تحقيق بر اشتباهات حسابداری کشف شده توسط حسابرسان موثر هست يا خير ؟ بعبارتي ديگر مفروضات تئوري نمايندگي به كمك مدل هافستد مورد بررسي و آزمون قرار مي گيرند .يافته هاي تحقيق مي تواند در ايجاد ساز و كارهايي به منظور كاهش يا حذف اشتباهات حسابداری كمك نمايد .
در اين تحقيق به کمک مدل هافستد و ابعاد فرهنگی ایشان اشتباهات حسابداری کشف بوجود آمده در شرکتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسي قرار مي گيرد. در اين تحقيق رابطه بين ميزان فاصله قدرت در جامعه و ميزان فردگرايي موجود در آن با اشتباهات حسابداری کشف شده توسط حسابرسان مورد بررسي قرار مي گيرد.
این تحقیق یک تحقیق علمی بوده و نوع آن کاربردی است و روش آن تجربی که به بررسی تاثير فرهنگ اشتباهات حسابداری کشف شده توسط حسابداری می پردازد.جامعه آماری تحقیق شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشند که بواسطه یکسری محدودیتها تعدیل شده اند .این محدودیتها مقطع پایان سال مالی منتهی به اسفند ماه وحذف شرکتهای سرمایه گذاری و واسطه گری مالی میباشند که تعداد شرکتهای مورد بررسی را به81 شرکت تقلیل میدهد .نمونه آماری با توجه به تجانس شرکتها و راهنماییهای آماری 70 شرکت انتخاب شده اند . دوره زمانی تحقیق سالهاي مالی 1386 و 1385 می باشد بمنظور گرداوری داده های تحقیق از ابزار پرسشنامه کتبی و نیز صورتهای مالی سالیانه شرکتها استفاده میشود. داده های مربوط به مولفه های میزان فاصله قدرت و فردگرایی افراد به کمک پرسشنامه استاندارد جمع آوری شده اند و متغیر اشتباهات حسابداری به كمك مطالعه صورتهای مالی شرکتهای جامعه آماری گرداوری گردیده است
بدین ترتیب برای هر یک از شرکتهای مورد بررسی دو مولفه فرهنگی و متغیر اشتباهات حسابداری محاسبه شده است. به کمک روش آماری رگرسیون و اندازه گیری r آنها وجود رابطه بین متغير ها در سطح اطمینان 95 درصد و معنادار بودن این رابطه آزمون میشود و در نهایت با توجه به مبانی نظری و ادبیات تحقیق به تحلیل نتایج اقدام شده است .

فهرست مطالب

چكيده: 1
مقدمه: 2
فصل اول: كليات تحقیق
1-1 مقدمه 4
2-1 تاریخچه مطالعاتی 4
3-1- بیان مسئله 8
4-1- سوالات و اهداف تحقیق 9
5-1- فرضیات تحقیق 10
6-1- حدودمطالعاتی 12
1-6-1 قلمرو موضوعی: 12
2-6-1 قلمرو زمانی : 12
7-1- تعریف واژه ها و اصطلاحات 12
فصل دوم: مروری بر ادبيات تحقيق
1-2 مقدمه 15
2-2- فرهنگ چيست؟ 15
3-2- تفسير فرهنگ 15
4-2- انواع فرهنگ 16
1-4-2- فرهنگ انعطاف پذير 16
2-4-2- فرهنگ مأموريتي 16
3-4-2- فرهنگ مشاركتي 16
4-4-2- فرهنگ مبتني بر تداوم 17
5-2- نظريه وتحقيق هافستد در خصوص فرهنگ 17
1-5-2- “فرهنگ به عنوان يك برنامه ريزي ذهني” 17
2-5-2- سمبل ها، قهرمان ها، عقايد مذهبي و ارزش ها 18
3-5-2- لايه هاي فرهنگ 18
4-5-2- تفاوت هاي فرهنگي براساس سرزمين، مذهب، جنس، نسل وسطح فرهنگ 18
6-2- ابعاد مد نظر هافستد براي مطالعه فرهنگ 19
1-6-2- فاصله قدرت 19
1-1-6-2- تفاوت هاي فاصله قدرت در درون كشورها: طبقه اجتماعي، سطح تحصيلات وشغل 21
2-1-6-2- تفاوت فاصله قدرت در ميان كشورها: ريشه هاي خانوادگي 21
3-1-6-2- فاصله قدرت در مدرسه 22
4-1-6-2- فاصله قدرت در محيط كار 22
5-1-6-2- فاصله قدرت و دولت 25
6-1-6-2- فاصله قدرت و عقايد 25
2-6-2- فردگرايی/ جمع گرايی در جامعه 27
1-2-6-2- فردگرايي و جمع گرايي در ارتباط با شغل 28
2-2-6-2- فردگرايي و جمع گرايي در خانواده 28
3-2-6-2- فردگرايي و جمع گرايي در مدرسه 29
4-2-6-2- فردگرايي و جمع گرايي در محيط كار 30
5-2-6-2- فردگرايي، جمع گرايي وعقايد 32
7-2- مدلهای بررسی تغييرات حسابداری 36
1-7-2- مدل مك- كينون 36
2-7-2- ابعاد ارزشهاي فرهنگي از ديدگاه ترنر وترامپنرز 38
3-7-2- توجه به وضعيت اكتسابي در برابر توجه به وضعيت انتسابي 39
8-2- اشتباهات حسابداری 40
1-8-2- انواع اشتباهات حسابداری 40
1-1-8-2- انواع مختلف اشتباهاتی که ممکن است طی فعالیتهای یک واحد تجاری رخ دهد به شرح زیر است: 41
2-1-8-2- نمونه ای از اشتباهات فوق به شرح زیر می باشد : 42
2-8-2- نحوه اصلاح اشتباهات از نظر استانداردهای حسابداری ایران 43
1-2-8-2- تعديلات‌ سنواتي‌ 44
2-2-8-2- تغيير در رويه‌ حسابداري‌ 44
3-2-8-2- اصلاح‌ اشتباه‌ 45
فصل سوم: روش‌ اجرای تحقیق
1-3 مقدمه 47
2-3- روش تحقیق 47
3-3- فرضیه ها 47
4-3- جامعه آماری تحقیق 48
5-3- نمونه آماری 48
6-3- مدل مفهومی تحقیق 48
7-3- روش و ابزار گردآوری داده ها 49
8-3- متغیرهای مورد مطالعه 50
9-3- روش اندازه گیری متغير ها و تجزیه و تحلیل داده ها: 52
1-9-3- شاخص فاصله قدرت 52
2-9-3- شاخص فرد گرایی 52
3-9-3- اشتباهات حسابداری 53
10-3- روشهای آماری آزمون فرضیات تحقیق 53
11-3- نحوه آزمون فرضیه های تحقیق 54
فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده‌ها
1-4 مقدمه‏ 56
2-4- اندازه گیری متغیر فاصله قدرت 56
3-4- اندازه گیری متغیر فردگرایی 57
4-4- اشتباهات حسابداری 60
5-4- آزمون آماری فرضیه های تحقیق 61
فصل پنجم: نتيجه‌گيري و پيشنهادات
1-5 مقدمه 89
2-5- بیان یافته ها 89
3-5- نتیجه گیری 89
1-3-5- نتیجه گیری کلی به تفکیک فرضیه ها ی اصلی تحقیق : 90
4-5- پیشنهادات 91
5-5 محدودیت ها ی تحقیق 92
پیوست ها
پیوست 1– شاخص مولفه های فرهنگی 94
پیوست 2– اشتباهات حسابداری 96
منابع و ماخذ
منابع فارسي: 102
منابع لاتین: 104
چکیده انگلیسی: 106

منابع فارسي:

1. آذر، ع و منصور مومنی، 1378 ،” آمار و کاربرد آن در مدیریت”، (جلد اول و دوم )
2. بایزیدی ، ا. و همکاران، ، 1388 ، “تحلیل داده های آماری به کمک نرم افزار spss ”
3. خاکی ، غ ، 1386 ، “روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی”
4. دراكر، پ، ترجمه محسن قدمي و محسن نيازمند، 1385، “نظريه هاي نوين سازمان ومديريت”، انتشارات مؤسسه فرهنگي هنري پيام فردا، چاپ اول، ص ص 154-142 .
5. ديانتي ديلمي، ز. و ايرج نوروش، 1382، “مقاله بررسي تأثير فرهنگ بر ارزش هاي حسابداري در ايران (آزمون تجربي مدل گري)”، شماره 33، مجله بررسي هاي حسابداري وحسابرسي ايران.
6. ديريس، ا.، ترجمه ناصر ميرسپاسي و محمد گرجي ، 1386، “مديريت فرهنگ سازمان”، انتشارات مرواريد، چاپ دوم، ص ص 41-35 .
7. دينگ، ي. و توماس جين جن، ترجمه محسن تناني، 1386، “نقش فرهنگ در ايجاد تفاوت بين استانداردهاي بين المللي وملي”، مجله حسابدار انجمن حسابداران خبره ايران، شماره 187.
8. رابينز، ا.پ.، ترجمه علي پارسائيان و سيد محمد اعرابي، 1384، ” مديريت رفتار سازماني”، انتشارات مركز مطالعات وپژوهش هاي بازرگاني، جلد اول، ص ص 320-319
9. رضا زاده، ج و علي ثقفي،1382، “زمينه فرهنگي رفتار حرفه اي حسابداران”، مجله مطالعات حسابداري دانشكده مديريت وحسابداري دانشگاه علامه طباطبايي، شماره 1، ص ص 39- 3 .
10. رياحي، ب.، و علي پارسائيان،1381، ” تئوريهاي حسابداري”، انتشارات پژوهشهاي فرهنگي، چاپ اول، ص ص 95-89 .
11. عبدلي،م.ر، و رمضانعلي رويايي،1388،”ارتباط فرهنگ با نظريه نمايندگي( با رويكرد مديريت سود) “،پايان نامه دكتري حسابداري دانشگاه ازاد اسلامي علوم و تحقيقات .
12. کمیته فنی سازمان حسابرسی، 1387 ،” استاندارد های حسابداری ایران”،نشریه 160،مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی ، استاندارد شماره 6 بند 37الي 44
13. مدرس، احمد وديانتي، زهرا. سال 1383، “رابطه فرهنگ وحسابداري”، مجله حسابرس، سازمان حسابرسي، شماره 26، ص ص 43- 34 .
14. میرسپاسی، ن و حسن دانایی،1385،”بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و سبک تصمیم گیری و ارایه الگوی بهینه”، مجله اقتصاد و مدیریت ،شماره 68،ص ص13-1 .
15. نوروش، ا.، 1381، “بررسي ارزش هاي فرهنگي در ايران وامكان دستيابي به هدف ارائه مطلوب استانداردهاي بين المللي حسابداري”، مجله بررسي هاي حسابداري وحسابرسي ايران، دانشكده مديريت دانشگاه تهران، شماره 30، سال نهم، ص ص 78-59 .
16. نویسی،ف و همکاران، 1386، “تغییرات حسابداری و اصلاح اشتباهات” ، نشریه 65 ، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی ، چاپ دهم
17. ون بردا ،ه. و همکاران،ترجمه علی پارسائيان، 1385، ” تئوري حسابداري”،جلد اول، چاپ دوم، انتشارات ترمه، ص ص 253-251 .
18. هافستد، گ،ترجمه علي اكبر فرهنگي وهمکاران، 1386، “فرهنگ وسازمان ها، برنامه ريزي ذهن”، انتشارات مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام، چاپ اول، صفحات مختلف كتاب.
19. يگانه، ح،1385، “تأثير فرهنگ بر سيستم حاكميت شركتي”، مجله حسابدار، انجمن حسابداران رسمي ايران، شماره 172، ص ص 21-19 .

منابع لاتین:

1. Andrew .Aciti, jeffrey J.burks , W.bruce Johnson ,2009, “Materiality decisions and the correction of accounting errors”,The accounting review , vol 84.
2. Askary,S, ,2006, “Accounting Professionalism,A Cultural Perspective of Developing Countries” ,volume 21,issue 1,pp 102-111 .
3. Cigdem Soles, Sin an Ayah, ,2007,”The Historical Evolution of Accounting in China :The Effects of Culture”, Spanish Journal of Accounting History, pp146-173.
4. Gray S.J, .1988,”Towards a Theory of Culture Influence on The Development of Accounting System Internationally”, Abacus ,March:1-15.
5. Gray, S.Jand Vents H.M,1995, “The Impact of Culture on Accounting Disclosure :Some International Evidence .”Asia -Pacific Journal of Accounting, December ,PP 33 -43.
6. Harrison G.L and Mackinnon J.L,1986, “Culture and Accounting Change .A New Perspective Even Corporate Reporting Regulation and Accounting Policy Formation “, Accounting Organizations and Society, vole 11 ,3,pp 232-252.
7. Harrison, L.E, ,1992, “Who Prospers :How Cultural Values Shape Economic and Political Success Basic Books”, New York.
8. Hendrickson, E.S Van Bread, H.F ,1992 ,”Accounting Theory”, R.R .Donnelley Sons Company P223 .
9. Ho.Y-H and Lin C-Y , ,2008, “Cultural Values and Cognitive Moral Development of Accounting Ethics :A Cross – Cultural Study ,Social Behavior and Personality” , volum 36 , issue 7 , pp 883-891 .
10. Hofsted .G ,1999, “Culture & Organizations, Software of The Mind”, Berkshire, England, Mc Grew -Hill.
11. Hofsted .Greet, ,1987, “the Cultural Context of a Accounting in B.E .Cushing ,Ed, A Accounting and Culture, Amery “:Can Accounting Association, 1-11.124
12. Hofsted .Greet, ,1987a, “The Cultural Context of Accounting, in Accounting and Culture, Barry E .Cushing ,Ed,Amery can Accounting Association”, pp1-11.
13. Hofsted, G, Van Duson, C.A, Mueller, C,B, Charles, T.A ,2002, “What Goals to Business Leaders Pursue? A Study in Fifteen Countries”, Journal of International Business Studies, 33, 785 -804.
14. K Hung chan .Kenny Z lin,Phyllis lai lan mo,2003 , “A Emperical STUDY ON THE IMPACT OF CULTURE ON AUDIT – DETECTED ACCOUNTING ERRORS” ,auditing ,vol 22 .Iss2.
15. Nan Lin, ,2008, “The Agency Problems of Hedging and Earning Management”, Contemporary Accounting Research, vol 25, Iss3, pg7.
16. OriolAmat, jhonBlake, PhilipWraith and Ester Oliveras,2000,”dimention of National Culture and The Accounting Environment” –The Spanish Case –working Paper.
17. Paul caster , dawn Wmassy , Amold M wright ,2003,”Research on the nature , charactrestics and causes of accounting errors :the need for a multi – method approach” , Journal of accounting literature , vol 19.
18. Pereira, M.H.B ,1989 ,”Towards a Framework to Analyze the Impact of Culture on Accounting” .The Iinternational journal of Accounting Research and Education, 24 .pp 42 -56.
19. Pourjalali Humid and Gary Meek, ,1995, “Accounting and Culture :The Case of Iran”’ Research in Accounting in Emerging Economic, vo13 :3-17 .
20. Pourjalali Humid and Gary Meek, ,1995, “Accounting and Culture” :The Case of Iran’ Research in Accounting in Emerging Economic, vo13 :3-17 .
21. Pourjalali, H & Meek, G ,1996 ,”The Impact of Changes in Cultural Values on Accounting Value Systems, A Case Study” .Iranian Accounting Review .VoL 4 .No .14 & 15, pp 109-137 .125.
22. Shraddha Verma and Sidney J .Gray, ,1997,”The Impact of Culture on Accounting Development and Change :An Explanatory Model”, Unpublished Paper, Available at URL :http // :www .bbk .Ac .Uk /manrope /docs /shraddha, ndf, :1-28.
23. Shraddha Verma, ,2000, “Culture and Politics in International Accounting :An Exploratory Framework”, Journal of International Business, pp1-38.
24. Verna, S, .2000 ,”The Influence of Culture and Politics on The Promulgation of The Companies Act .1956 in Indian” .
25. Waged, Abdullah, ,1999 ,”The Effect of Cultural and Religious Value on Accounting Systems and Practices of Developing Countries” .Available at Panoptic, Sustain .Educe /cpa99 /messages/121 .