بررسی رابطه بین سلامت روان و هوش هیجانی دانشجویان

نوع فایل
word
حجم فایل
500 KB
تاریخ انتشار
28 مهر 1397
دسته بندی
تعداد بازدیدها
679 بازدید
12,000 تومان
هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین سلامت روان و هوش هیجانی دانشجویان دانشگاه پیام نور می باشد. پژوهش حاضر از نوع همبستگی است.

بررسی رابطه بین سلامت روان و هوش هیجانی دانشجویان

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین سلامت روان و هوش هیجانی دانشجویان دانشگاه پیام نور می باشد. پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. هدف تحقیق مطالعه حدود و تغییرات یک متغیر در رابطه با تغییرات یک نوع یا چند متغیر دیگر براساس ضرایب همبستگی است. در این پژوهش جامعه آماری عبارت است از همه دانشجویان پیام نور می باشد. از بین دانشجویان پیام نور به طور تصادفی ساده تعداد 50 نفر انتخاب می‌شوند یافته های پژوهش نشان داد که بين سلامت روان و هوش هیجانی دانشجویان پیام نور، در سطح معنی داری 05/0 رابطه معنی دار و به صورت منفی وجود دارد و فرض تحقیق تایید می‌شود.
کلمات کلیدی: سلامت روان، هوش هیجانی، دانشجویان

مقدمه

هوش هیجانی اخیرا توجه اکثر دانشمندان را جلب کرده و مفهوم جدیدی است که از دهه ۹۰ میلادی به بعد در ادبیات مدیریت استفاده شده است. هر چند روان شناسان چندین دهه است که جنبه های مختلف هوش هیجانی در سازمانها را بدون استفاده از اصطلاح هوش هیجانی مطالعه می کنند‍‍‍‍‍، مفهوم هوش هیجانی مفهومی نسبتا جدید است . نتایج حاصله از تحقیقات نشان گر آن است که هوش هیجانی یکی از توانمندی هایی است که با موفقیت در زندگی ارتباط دارد . با نگاهی عمیق به هر عامل که بر اثر بخشی سازمانی تاثیر دارد ، می توان دریافت که هوش هیجانی نقشی در آن بازی می کند و در مجموع در موفقیت افراد و کارایی سازمانها دست کم به اندازه ضریب هوشی افراد دخیل است و می توان گفت با وجود این که نیروی محرک تحولات در قرن بیستم، بهره هوشی یا هوش منطقی بوده است اما طبق شواهد موجود در آغاز قرن بیست و یکم، هوشی هیجانی موجب تحولات خواهد بود. شاید بتوان بیان کرد که بحث انگیزترین حوزه ای که مبحث هوشی هیجانی در آن وارد شده محیط کار است. زیرا فرد در محیط کار خود علاوه بر توانمندیهای علمی (که از هوش عقلی نتیجه می شود) از قابلیت های هیجانی خود نیز استفاده می کند. از این رو در حوزه توسعه منابع انسانی در سازمانها مفهوم هوش هیجانی به کار گرفته شده است تا به مهارت های هیجانی، علاوه بر قابلیتهای تخصصی، توجه شود. بنابراین، باید به این امر مهم توجه کرد که در سازمان ها هوش عقلی تنها ابزار مقایسه افراد نیست؛ چرا که در محیط هایی که انسان ها فعالیت دارند، قابلیت های هیجانی، درک افراد از احساسات خود و دیگران و توانمندی های آنان در ارتباطات، نیز عوامل مهمی هستند که باید مدنظر قرار گیرند .
انسان به طوری که از نامش پیداست باهوش‌ترین مخلوقی است که بر روی کره زمین زندگی می‌کند. این موجود در کوتاه مدت خود را از حالت بدوی بیرون آورده و برای ادامه حیات خود کوشیده است. انسان اولیه مجبور بود برای تأمین کلیه نیازهایش اقدام نمده و به تنهایی بار همه مشکلاتش را به دوش بکشد. به تدریج با شکل گرفتن جوامع انسانی پیشرفته همه چیز شروع به تحول نمود و در تمامی شئون تغییرات دائمی و روزافزونی پیدا شد و هرکسی عهده‌دار مسئولیت و شغلی گردید. (منتکلو ، 1998).
آنچه که از گذشت در میان عوام مطرح بوده این‌که بهره هوشی بالا باعث موفقیت‌هایی در شغل و زندگی و تحصیل و غیره می‌شود، ولی تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که عواملی غیر از هوش و استعداد در این موفقیت‌ها دخالت دارند. یکی از این عوامل هوش هیجانی است. هوش هیجانی نوعی از هوش درون فردی است که افراد با دریافتن و کشف این مهارت در خود به موفقیت‌هایی نائل می‌شوند.
افراد دارای هوش هیجانی بالا در داشتن رضایت بیشتر از زندگی، بهره‌مندی از محیط خانوادگی و شریک شدن در احساسات اطرافیان نسبت به دیگران متفاوتند و معمولاً افرادی منظم، خونگرم، موفق، باانگیزه و خوش‌بین هستند. (مایر ، 2000؛ به نقل از سالاسکی و گاتهرایت ، 2002)

بیان مسأله

مفهوم سلامت روان شامل آسايش ذهني، احساس خودتوان‌مندي، خودمختاري، كفايت، درك هم بستگي بين نسلي و شناخت توانايي خود در محقق ساختن ظرفيت‌هاي عقلي و هيجاني خويش است. به گونه‌اي ديگر مي‌توان گفت: بهداشت روان حالتي از رفاه است كه در آن فرد توانايي‌هايش را باز مي‌شناسد و قادر است با استرس‌هاي معمول زندگي مدارا کند، از نظر شغلي مفيد و سازنده باشد، براي اجتماع خود نقشي ايفا کند و با ديگران مشارکت و همکاري داشته باشد. سلامت روان شامل افزايش توانايي‌هاي افراد و جامعه و قادرسازي آن‌ها در دستيابي به اهداف مورد نظر مي‌باشد(توکلی، 1391).
سلامت پدیده ی است که درجه بالایی از بهزیستن جسمی، روانی و اجتماعی را با خود به همراه می آورد و در هر فرهنگی معنا و مفهوم خاصی را به دنبال دارد و از طرفی در هرجامعه ای نیز تا اندازه ای به حس مشترک و فرهنگ مردم آن جامعه از سلامت باز می گردد.سلامت روان مفهوم نسبتا” جدیدی است که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. سلامت در تعریف کلی سازمان جهانی بهداشت، به رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی گفته می شود. بنابراین سلامت روان بعدی از سلامت است که به کیفیت روابط اجتماعی مربوط می شود. با اینکه مفهوم سلامت روان مورد توجه و استقبال متخصصان سلامت و به ویژه جامعه شناسان قرار گرفته است، اما هنوز نظریه منسجمی در رابطه با آن ارائه نشده است. کییز از جامعه شناسان پیشتاز در زمینه مفهوم سازی و سنجش سلامت روان در سطح خرد است. او سلامت روان را عبارت از چگونگی ارزیابی فرد از عملکردش در برابر اجتماع می داند. از نظر کییز فردی برخورداز از سلامت روان است که اجتماع را به صورت یک مجموعه معنادار، قابل فهم و بالقوه مفید برای رشد و شکوفایی بداند و احساس کند که به جامعه تعلق دارد، از طرف جامعه پذیرفته می شود و در پیشرفت آن سهیم است. بالاترین سطح سلامت روان، سلامت جامعه است. سلامت جامعه به میزان مطلوبیت شاخص های کلان اجتماعی از قبیل نرخ طلاق، میزان نابرابری اقتصادی، میزان جرم، نرخ بیکاری، نرخ باسوادی و امثال آن گفته می شود. با توجه به مباحث فوق مشخص می شود که سلامت روان در کنار سلامت جسمی و روانی از اهمیت چشمگیری برخوردار است؛ زیرا پایین بودن سلامت جامعه، بدون تردید سلامت جسمی و روانی افراد را نیز تهدید خواهد کرد(احمدی، 1392).
هوش هیجانی، توانایی اداره مطلوب خلق وخو، وضع روانی، با کنترل تکانه‌ها و عاملی است که هنگام شکست ناشی از دست نیافتن به هدف در شخص انگیزه و امید ایجاد کند. بار ـ ان (1999) هوش هیجانی را توانایی شناخت احساسات خود، تفکیک آنها که شامل آگاهی از احساس‌ها و چرایی آن و آگاهی از علت احساسات است. شاید در زندگی شخص، افراد باهوش را می‌شناسیم که به علت عدم آشنایی با مسائل اجتماعی و نحوه تعامل با دیگران در زندگی چندان موفق نیستند. چه بسا افرادی باشند که با هوش متوسط ولی با اتکاء اعتماد به توانایی‌هایشان به موفقیت‌های اجتماعی و شغلی بالا و به موفقیت‌های چشمگیری دست یافتند.
طی تحقیقی که رضوی (1385) تحت عنوان رابطه بین هوش هیجانی و میزان رضایت شغلی پرداخته است به این نتیجه رسیده که بین هوش هیجانی پیش‌بینی کننده در رضایت شغلی زنان و مردان می‌باشند.

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات پژوهش 1
1-1- مقدمه 2
1-2- بیان مسأله 3
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش: 5
1-4-اهداف پژوهش 6
1-4-1-هدف کلی 6
1-4-2-هدف‌های فرعی 6
1-5-فرضیه‌های پژوهش 6
1-5-1- فرضیه اصلی 6
1-5-2-فرضیه‌های فرعی 6
1-6- تعریف عملیاتی و مفهومی واژه‌ها: 7
تعاریف عملیاتی سلامت روان: 8
فصل دوم: پیشینه پژوهش 1
الف) مبانی نظری 2
مقدمه: 2
2-1-تعریف سلامت روانی 3
2-2-تعریف مفاهیمی بهداشت روانی 4
2-3-تاریخچه سلامت روان 5
2-4-مفهوم سلامت از دیدگاه اسلام 8
2-5-ملاک‌های سلامت روان از دید روان‌شناسان غربی 9
2-6-سلامت روان از نظر راجرز از یک فرم 9
2-7-سلامت روان از نظر آلپورت 10
2-8-هدف سلامت روان 11
2-9-عوامل مؤثر بر سلامت روان 14
2-9-1-عوامل فردی: 15
2-9-2-عوامل اجتماعی: 16
2-10-نقش مذهب و فلسفه زندگی در سلامت روان 17
2-11-انسان سالم: 18
2-12-ویژگی‌های انسان سالم از نظر راجرز 19
2-13- تعریف و پیشینه هوش هیجانی 19
2-14- تاریخچه هوش هیجانی: 20
2-15- چگونگی شکل‌گیری حوزه هوش هیجانی: 21
2-16- تفاوت IQ با هوش هیجانی 23
2-17- هوش هیجانی از دیدگاه گلمن: 23
2-18- هوش هیجانی از دیدگاه بار ـ ان 25
ب) پیشینه پژوهشی 27
فصل سوم: روش پژوهش 30
3-1- روش پژوهش 31
3-2- جامعه آماری 31
3-4- نمونه و روش نمونه‌گیری 31
3-5- ابزار پژوهش 31
3-6- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 34
فصل چهارم: تحلیل داده ها 35
4-1. آمار توصیفی 36
4-2. آمار استنباطی 41
فصل پنجم: نتیجه گیری 49
5-1- مقدمه 50
5-2-خلاصه و جمع‌بندی تحقیق 50
5-2-نتایج فرضیه های تحقیق: 50
5-3-پيشنهادهاي پژوهش: 51
5-4-محدوديت هاي پژوهش: 52
منابع: 53
پیوست ها 57
پیوست 1 : پرسشنامه سلامت روان 57
پیوست 2: پرسشنامه هوش هیجانی 59

فهرست جدول ها

جدول 4-1- توزیع فراوانی پاسخگویان با توجه به جنسیت 36
جدول 4-2- توزیع فراوانی پاسخگویان با توجه به وضعیت تاهل 37
جدول 4-3- توزیع فراوانی پاسخگویان با توجه به سن 38
جدول 4-4- توزیع فراوانی پاسخگویان با توجه به رشته تحصیلی 39
جدول 4-5- توزیع فراوانی پاسخگویان با توجه به ترم تحصیلی دانشگاه 40
جدول 4-6- آزمون کولموگروف اسمیرنف جهت بررسی نرمال بودن داده های پژوهش 41
جدول 4-7: آماره‌هاي آزمون همبستگي سلامت روان و هوش هیجانی دانشجویان پیام نور 43
جدول 4-8: آماره‌هاي آزمون همبستگي بعد جسمانی و هوش هیجانی دانشجویان پیام نور 44
جدول 4-9: آماره‌هاي آزمون همبستگي بعد اضطراب و هوش هیجانی دانشجویان پیام نور 45
جدول 4-10: آماره‌هاي آزمون همبستگي بعد افسردگی و هوش هیجانی دانشجویان پیام نور 46
جدول 4-11: آماره‌هاي آزمون همبستگي بعد اختلال در عملکرد اجتماعی و هوش هیجانی دانشجویان پیام نور 48

منابع فارسی:

1. استوار، زهرا و امیرزاده، ماندانا، (1378). بررسی رابطه‌ی میان هوش هیجانی، رضایت شغلی، در کارکنان کارخانه‌ی بخش خصوصی در شیراز، فصلنامه‌ی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال اول، شماره دوم.
2. استیوهن (1384). هوش هیجانی برای همه به ترجمه‌ی کوچک انتظار و موسوی شوشتری. فصلنامه دانش ، تهران
3. اکبرزاده، نسرین (1383).هوش هیجانی دیدگاه سالووی و دیگران. فصلنامه روانشناسی ، تهران
4. تایگر، پاول و تایگر، باربارا (1384). شغل مناسب شما، تهران، انتشارات نقش و نگار.
5. خوشبخت، محسن (1383). رابطه سلامت عممومی و هوش هیجانی مدیران و رضایت شغلی معلمان، مجله علوم رفتاری، دوره 4، شماره 1، صص 50-45.
6. درخشان، علی (1385).” ارتباط بین رضایت شغلی و تعهد سازمانی‌در معلمان تربیت‌بدنی سازمان آموزش و پرورشاستان ایلام”، پایاننامه ی کارشناسی ارشد
7. دهشیری، غلامرضا (1381). هنجاریابی پرسشنامه بهر هیجانی بار- اون (Eo-i). در بین دانشجویان دانشگاه تهران و بررسی رفتار عاملی آن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
8. رجبی، حمیده (1384). بررسی رابطه رضایت شغلی و خودشکوفایی بین زنان شاغل مقاطع دبستان و راهنمایی زارچ، پایان نامه کارشناسی، دانشگاه پیام نور بافق.
9. زارعی، احسان (1380). ” بررسی رابطه هوش هیجانی وتعهد سازمانی”، مجله ی پیام مدیریت، شماره ی 27، صص 39-27.
10. سمیعی، متین (1379). بررسی میزان رضایت شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه یزد، پایان نامه کارشناسی، دانشگاه یزد.
11. سوکی نیک، دایان و بندات، ویلیام ولیذا، رافمن (1376). برنامه آمادگی شغلی، مترجم مرجان فرخی، انتشارات رشد.
12. شرترز، بروس یی (1371). زندگی تحصیلی و شغلی، مترجم دکتر طیبه زندی‌پور، چاپ سوم.
13. شفیع آبادی، عبداله (1374).راهنمایی و مشاوره شغلی و حرفه‌ای، چاپ دهم، انتشارات رشد.
14. شفیع آبادی، عبداله (1377). راهنمایی تحصیلی و شغلی، انتشارات پیام نور.
15. صافی، احمد (1376). اصول و فنون، راهنمایی و مشاوره در دوره‌های تحصیلی، چاپ چهارم، تهران رشد.
16. علایی، جواد (1384). بررسی رابطه بین رضایت شغلی و فرسودگی شغلی در بین مدیران اجرایی و آموزشی شهرستان بافق، پایان‌نامه کارشناسی، دانشگاه پیام نور بافق.
17. فدائی نسب، رضا (1383). رابطه هوش هیجانی و رضایت شغلی، مجله اندیشه و رفتار، شماره 8، صص 27-19.
18. کیاروچی، جوزف، فورگاس، جان مایر (1385). هوش هیجانی در زندگی روزمره به ترجمه نجفی زند، انتشارات تهران سخن.
19. گلمن، دانیل (1382). هوش هیجانی، ترجمه شریف پارسا، تهران، انتشارات رشد.
20. هوشنگی، اسماعیل (1382). بررسی رابطه ی بین هوش هیجانی و مدیریت تعارض در مدیران، فصلنامه ی مدیریت، سال هشتم. ویژه نامه ی بهار90.

منابع لاتین

1. Manjer, P. D.; Credé, M. (2010). “Remaining Issues in Emotional Intelligence Research: Construct Overlap, Method Artifacts, and Lack of Incremental Validity”. Industrial and Organizational Psychology: Perspectives on Science and Practice 3 (2): 154–158. doi:10.1111/j.1754-9434.2010.01217.x.
2. Bar-an. (2006), The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI). Psicothema, 18 , supl., 13-25.
3. Moler, R.K. (1920). “Intelligence and Its Uses”, Harper’s Magazine 140, 227-335.
4. Esmit Balzer, H. (1983). Frames of mind. New York: Basic Books.
5. Smith, M.K. (2002) “Howard Gardner and multiple intelligences”, The Encyclopedia of Informal Education, downloaded from http://www.infed.org/thinkers/gardner.htm on October 31, 2005.
6. Payne, W.L. (1983/1986). A study of emotion: developing emotional intelligence; self integration; relating to fear, pain and desire. Dissertation Abstracts International, 47, p. 203A (University microfilms No. AAC 8605928)
7. Leuner, B. (1966). Emotional intelligence and emancipation. Praxis der Kinderpsychologie und Kinderpsychiatrie, 15, 193-203.
8. Salovey, P., & Mayer, J.D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition, and Personality, 9, 185-211.
9. Petrides, K.V. & Furnham, A. (2000a). On the dimensional structure of emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 29, 313-320
10. Kluemper, D.H. (2008) Trait emotional intelligence: The impact of core-self evaluations and social desirability. Personality and Individual Differences, 44(6), 1402-1412.
11. Martins, A.; Ramalho, N.; Morin, E. (2010). “A comprehensive meta-analysis of the relationship between emotional intelligence and health”. Journal of Personality and Individual Differences 49 (6): 554–564. doi:10.1016/j.paid.2010.05.029.
12. Mayer, J.D., Salovey, P., Caruso, D.L., & Sitarenios, G. (2001). Emotional intelligence as a standard intelligence. Emotion, 1, 232-242.
13. Mayer, J.D., & Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence? In P. Salovey & D. Sluyter (Eds.), Emotional development and emotional intelligence: Implications for educators (pp. 3-31). New York: Basic Books.

راهنمای خرید:
  • لینک دانلود فایل بلافاصله بعد از پرداخت وجه به نمایش در خواهد آمد.
  • همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
  • ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
قابل ویرایش

بله

زبان

فارسی

تعداد صفحه

75 صفحه

حجم

500 KB

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “بررسی رابطه بین سلامت روان و هوش هیجانی دانشجویان”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.